H γέννα της βασίλισσας
Η γέννα στη κυψέλη πραγματοποιείται από τη βασίλισσα στις αλβεόλες της κηρήθρας της φωλιάς. Η παρατήρηση της ποιότητας και της ποσότητας του γόνου επιτρέπει στον μελισσοκόμο να γνωρίζει την κατάσταση της βασίλισσας μιας αποικίας.
Η γέννα πραγματοποιείται στο κέντρο της φωλιάς, κι από το κέντρο της κηρήθρας προς τα έξω. Η βασίλισσα επιθεωρεί το κελί, που προηγουμένως έχουν προετοιμάσει οι εργάτριες. Χώνει την κοιλιά της στο βάθος του κελιού κι εναποθέτει οριζόντια ένα αβγό άσπρου χρωματος, διαστάσεων 1,5×0,5mm. Το αβγό αυτό στερεώνεται με μια κολλώδη έκκριση.
Η βασίλισσα αναγνωρίζει το μέγεθος των κελιών με το μπροστινό ζευγάρι ποδιών της. Έτσι, στα κελιά των εργατριών, που δέχονται γονιμοποιημένα αβγά, μια αντανακλαστική κίνηση συσπά τη βαλβίδα που βρίσκεται στον αγωγό της σπερματοθήκης κι έτσι απελευθερώνεται μια ελάχιστη ποσότητα σπέρματος μαζί με το αυγό.
Ο όγκος της γέννας ποικίλλει ανάλογα με την εποχή και τα αποθέματα νέκταρος και γύρης της κυψέλης, παράγοντες οι οποίοι διεγείρουν τη φυσιολογία της γέννας. Αν όμως οι μέλισσες συλλέξουν μεγάλες ποσότητες νέκταρος, αν δεν υπάρχει χώρος αποθήκευσης, χρησιμοποιούν για αυτό το λόγο τα κελιά που προορίζονταν για γόνο και έτσι μπλοκάρουν τη γέννα. Μια βασίλισσα μπορεί να γεννήσει μέχρι 1500-2000 αβγά την ημέρα και εως 200000 αυγά το χρόνο.
Η βασίλισσα είναι το μόνο γόνιμο άτομο της κυψέλης. Μπορεί να γεννά γονιμοποιημένα ή αγονιμοποίητα αβγά για 4 με 5 χρόνια, τα οποία θα εξελιχθούν στις εργάτριες ή τους κηφήνες της αποικίας.
Η νεαρή βασίλισσα αρχίζει να γεννά 10 περίπου μέρες μετά τη γέννηση της. Κατά τα 2 πρώτα χρόνια της ζωής της, έχει τις καλύτερες δυνατότητες γέννας. Την άνοιξη έχει τη μεγαλύτερη γέννα, έπειτα ανάλογα με το κλίμα, οι δυνατότητες της μειώνονται και αυξάνονται πάλι το φθινόπωρο, για να σταματήσουν συχνά εντελώς, αν ο χειμώνας είναι βαρύς.
Τέλος, η γονιμότητα της βασίλισσας εξαρτάται από την ποσότητα σπέρματος που έχει αποθηκεύσει στη σπερματοθήκη της. Αν κατά τις 4 πρώτες εβδομάδες της ζωής της δεν κατάφερε να συλλέξει αρκετό σπέρμα για να γεμίσει τη σπερματοθήκη της, θα χάσει πολύ γρήγορα το σπέρμα για την παραγωγή των θηλυκών της αποικίας. Οι εργάτριες λοιπόν θα αναλάβουν να κατασκευάσουν βασιλικά κελιά για μια νέα βασίλισσα, που θα αντικαταστήσει την παλιά.
πηγή: Σύγχρονη Μελισσοκομία, H. Clement
