Όταν αναφερόμαστε στη γύρη εννοούμε τον αρσενικό σπόρο των λουλουδιών, των θάμνων και των φυτών γενικότερα. Πρόκειται για μικροσκοπικούς χρυσοκίτρινους κόκκους με γλυκιά γεύση, τους οποίους συλλέγουν οι μέλισσες, με θαυμαστό τρόπο, από τους ανθήρες των φυτών. Όταν την ανακατέψουν με μια μικρή έκκριση σάλιου και την τοποθετήσουν στην κνήμη των πίσω ποδιών τους, την μεταφέρουν στα μελίσσια προκειμένου να τραφούν. Για τον λόγο αυτό, συχνά τη συναντούμε και με την ονομασία γύρη της μέλισσας.

Μια μέλισσα για να συγκεντρώσει μια κουταλιά του γλυκού που περιέχει 2,5 δισεκατομμύρια κόκκους γύρη λουλουδιών, θα χρειαστεί να εργαστεί οκτώ ώρες την ημέρα για έναν μήνα.

Το χρώμα, το σχήμα, το μέγεθος και το βάρος των κόκκων της γύρης ποικίλει ανάλογα με το είδος του φυτού από το οποίο συλλέγεται. Το σχήμα μπορεί να είναι κυκλικό, κυλινδρικό, καμπανοειδές, τριγωνικό ή αγκανθώδες, το χρώμα κυμαίνεται από λαμπερό κίτρινο έως μαύρο ενώ οι κόκκοι συναντώνται είτε μεμονωμένοι είτε συνδεδεμένοι μεταξύ τους.

Η γύρη είναι ένα φυτικό προϊόν που περιέχει περισσότερες από 200 γνωστές δραστικές ουσίες. Παρόλα αυτά, η γύρη μελισσών δεν μπορεί να συντεθεί σε εργαστήριο. Καθώς πολλές χιλιάδες χημικές αναλύσεις που έγιναν με σύγχρονο εξοπλισμό δεν κατάφεραν να προσδιορίσουν εξ ολοκλήρου τη χημική δομή της.

Εκτός όμως από τις μέλισσες, η γύρη αποτελεί υπέρτροφή και για τον άνθρωπο. Καθώς περιέχει σχεδόν όλες τις θρεπτικές ουσίες που απαιτούνται για την εξασφάλιση της υγείας του οργανισμού. Η επιστημονική κοινότητα την έχει αναγνωρίσει και ως φάρμακο λόγω των πιθανών ιατρικών και θρεπτικών εφαρμογών της. Συνεπώς, μόλις μαζευτεί ικανοποιητική ποσότητα, συλλέγεται από τους μελισσοκόμους και καταλήγει στη διατροφή μας, για να δώσει ενέργεια και να ενισχύσει την άμυνα του οργανισμού.

Ιστορικά στοιχεία

Η γύρη των μελισσών που είναι γνωστή και ως »Αμβροσία» ή »τροφή των θεών», έχει ιστορία που ξεπερνά τα 5000 χρόνια. Αρχαίοι πολιτισμοί την χαρακτήρισαν ως »η σκόνη που δίνει ζωή» και την χρησιμοποιούσαν ως τονωτικό. Ενώ, ο Ιπποκράτης, ο Πλίνιος ο πρεσβύτερος και ο Πυθαγόρας, χρησιμοποιούσαν τη γύρη ως φάρμακο.  Στην Αρχαία Αίγυπτο, την τοποθετούσαν στους τάφους των φαραώ, καθώς πίστευαν ότι θα τους έτρεφε στην μετά θάνατον ζωή.

Διατροφική Αξία

Το 40% της σύστασης αποτελείται από πρωτεΐνες και θεωρείται ως μία από τις πιο θρεπτικές τροφές. Πλούσια σε βιταμίνες, μέταλλα, ιχνοστοιχεία, λιπαρά, αμινοξέα, ένζυμα και συνένζυμα, παρέχει όλα όσα χρειάζεται ο άνθρωπος για να διατηρήσει τον οργανισμό του σε τέλεια ισορροπία. Η βασική της σύνθεση αποτελείται από:

• 55% υδατάνθρακες
• 35% πρωτεΐνη
• 2% λιπαρά οξέα
• 3% βιταμίνες και ανόργανα άλατα

Επιπλέον…

Αμινοξέα

• Λυσίνη
• Αργινίνη
• Βαλίνη
• Κυστίνη
• Ισολευκίνη
• Σερίνη
• Γλουταμινικό οξύ
• Φαινυλαλανίνη
• Ασπαρτικό οξυ
• Ισταμίνη
• Τρυπτοφάνη

Αντιοξειδωτικά

Βοηθούν στην εξουδετέρωση των ελεύθερων ριζών που προκαλούν βλάβη στον οργανισμό. Οι ελεύθερες ρίζες διαταράσσουν σημαντικές μεταβολικές διεργασίες που θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε διάφορες ασθένειες, ακόμη και καρκίνο. Τα αντιοξειδωτικά που περιέχονται στη γύρη συμβάλλουν:

• Στην προώθηση της υγείας του ανασοποιητικού συστήματος
• Στην αποτοξίνωση του ήπατος
• Στη μείωση κινδύνου εμφάνισης καρκίνου
• Στην πρόληψη της πρόωρης γήρανσης

Βιταμίνες

Ο ανθρώπινος οργανισμός δε θα μπορούσε να δουλέψει σωστά χωρίς τις απαραίτητες βιταμίνες. Η γύρη περιέχει πληθώρα βιταμινών όπως:

• Βιταμίνη Α
• Βιταμίνη C
• Βιταμίνη D
• Βιταμίνη Ε
• Βιταμίνη Κ
• Σύμπλεγμα Βιταμινών Β
• Χολίνη

Μέταλλα και Ιχνοστοιχεία

Απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία του οργανισμού, τα μέταλλα και ιχνοστοιχεία συμβάλουν στην υγεία των οστών και των δοντιών, στην μυική ενδυνάμωση και τη δημιουργία ερυθρών αιμοσφαιρίων, προλαμβάνοντας προβλήματα αναιμίας.

Στη γύρη περιέχονται:

• Ασβέστιο
• Κάλιο
• Σίδηρος
• Φωσφορος
• Μαγγάνιο
• Βόριο
• Μολυβδαίνιο
• Ψευδάργυρος
• Νάτριο
• Χαλκός
• Μαγνήσιο
• Θείο
• Χλώριο
• Πυρύτιο
• Τιτάνιο

Αυτά είναι μερικά από τα πιο σημαντικά χημικά στοιχεία που υπάρχουν στη σύσταση της γύρης. Ωστόσο, περιλαμβάνονται και ένζυμα, όπως:

• Καταλάση
• Πεψίνη
• Θρυψίνη

Άλλα θρεπτικά συστατικά

• Φρουκτόζη
• Τριγλυκερίδια
• Μονογλυκερίδια
• Γλυκόζη
• Νουκλεϊκά οξέα
• Αμίνες
• Ξανθοφύλλη
• Λυκοπένιο
• Σελήνιο
• Β-καροτένιο

Οφέλη

Το ανοσοποιητικό σύστημα είναι υπεύθυνο για την αντιμετώπιση ασθενειών και λοιμώξεων. Για να λειτουργήσει αποτελεσματικά και να συμβάλλει τα μέγιστα στον οργανισμό πρέπει να «εφοδιάζεται» καθημερινά με τις απαραίτητες θρεπτικές ουσίες. Η έλλειψη σημαντικών θρεπτικών ουσιών μπορεί να δημιουργήσει σοβαρά προβλήματα στο ανοσοποιητικό.

Η γύρη είναι μια τροφή που παρέχει σημαντική ποσότητα των θρεπτικών συστατικών που έχει ανάγκη ο οργανισμός προκειμένου να διατηρήσει την υγεία και σωστή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Ένα μόνο κουταλάκι σε καθημερινή βάση είναι αρκετό για να επιβραδύνει τη σκλήρυνση των αρτηριών, να ενισχύσει το κυκλοφορικό σύστημα και να συμβάλλει στην καταπολέμηση συμπτωμάτων αρκετών ασθενειών και αλλεργιών. Παράλληλα, θεωρείται ότι ρυθμίζει τη λειτουργία του ενδοκρινικού συστήματος, βοηθά στην πέψη, μειώνει το στρες και αυξάνει την αντοχή και την ενέργεια.

Η γύρη μελισσών δεν προκαλεί συμπτώματα αλλεργιών. Οι αλλεργιογόνες ιδιότητες εκμηδενίζονται από τα ένζυμα και το νέκταρ που εκκρίνουν οι μέλισσες. Λανθασμένα πολλές φορές την μπερδεύουμε με την ανεμόφιλη γύρη, η οποία ευθύνεται για τις αλλεργίες της άνοιξης.

Ας δούμε αναλυτικά την λίστα με τα οφέλη που παρέχει η γύρη μέλισσας.

Υγιές δέρμα και ομορφιά

Η θαμπή και ταλαιπωρημένη όψη της επιδερμίδας μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά από την κατανάλωση γύρης μελισσών. Αρκετοί δερματολόγοι επιλέγουν να τη χρησιμοποιήσουν για την αντιμετώπιση διάφορων δερματικών παθήσεων όπως είναι η ακμή, καθώς έχει κατασταλτική δράση.

Σύμφωνα με μελέτες, η σύνθεση της γύρης ( υψηλή συγκέντρωση νουκλεϊνικών οξέων και ισχυρά φυσικά αντιβιοτικά), ασκεί εσωτερική βιολογική δράση στον οργανισμό, η οποία εμποδίζει την πρόωρη γήρανση των κυττάρων και διεγείρει την ανάπτυξη νέου δερματικού ιστού. Επιπλέον, λειαίνει τις ρυτίδες και ενισχύει τη λειτουργία του καρδιαγγειακού συστήματος.

Έλεγχος βάρους

Έχει αναγνωριστεί ως η τροφή που συμβάλλει, όσο καμία, στην απώλεια βάρους. Ρυθμίζει τις μεταβολικές διεργασίες και επιταχύνει την καύση του λίπους. Επιπλέον, πρόκειται για μια τροφή με χαμηλή περιεκτικότητα θερμίδων, καθώς 2 κουταλιές της σούπας περιέχουν μόνο 90 θερμίδες.

Η λεκιθίνη που περιέχεται στη γύρη, βοηθά, όπως είπαμε και νωρίτερα, στην ταχεία καύση του λίπους. Αυτός είναι ένας λόγος για τον οποίο, η γύρη των μελισσών μπορεί να μειώσει τα επίπεδα της λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας, η γνωστή σε όλους μας κακή χοληστερόλη (LDL) και ταυτόχρονα να αυξήσει τις τιμές της λιποπρωτεΐνης υψηλής πυκνότητας (καλή χοληστερόλη HDL). Σύμφωνα και με τους επιστήμονες, η καλή χοληστερίνη προστατεύει από καρδιακές παθήσεις.

Παράλληλα, η φαινυλαλανίνη, ένα φυσικό αμινοξύ που είναι απαραίτητο στον ανθρώπινο οργανισμό, επιδρά στον υποθάλαμο του εγκεφάλου (τμήμα το οποίο είναι υπεύθυνο για τον έλεγχο της πείνας και του κορεσμού) και «ορίζει» την ποσότητα φαγητού που θα καταναλώσουμε. Για παράδειγμα, όταν είμαστε υπέρβαροι, η φαινυλαλανίνη θα βοηθήσει στην καταστολή της όρεξης ενώ αν είμαστε λιποβαρείς, το αμινοξύ θα λειτουργήσει αντίστροφα.

Η γύρη μειώνει της φλεγμονές

Η αντιφλεγμονώδης δράση της γύρης των μελισσών, έχει συγκριθεί με φάρμακα όπως η ναπροξένη, φαινυλοβουταζόνη και ινδομεθακίνη. Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε οξείες και χρόνιες φλεγμονές και σε εκφυλιστικές ή ηπατικές νόσους.

Γρήγορη επούλωση των τραυμάτων

Η γύρη μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αλοιφή και να επιταχύνει τη διαδικασία επούλωσης της πληγής. Ιδιαίτερα σημαντική είναι και η δράση της στην αποκατάσταση εγκαυμάτων. Η υψηλή περιεκτικότητα σε φλαβονοειδή, αναστέλλει τη δραστηριότητα των ενζύμων στο έγκαυμα και μειώνει τη φλεγμονώδη αντίδραση και το πρήξιμο. Επιπλέον, η αναλγητική του δράση, βοηθά στην ανακούφιση του πόνου και στην πρόληψη των λοιμώξεων.

Υγιές ήπαρ

Το συκώτι είναι υπεύθυνο για το φιλτράρισμα των τοξινών. Πειράματα σε ζώα, έδειξαν ότι η κατανάλωση γύρης, συμβάλλει στη διατήρηση της υγείας του ήπατος χωρίς να προκαλεί παρενέργειες.

Ενισχύει το ανοσοποιητικό

Το ισχυρό ανοσοποιητικό σύστημα είναι απαραίτητο για την καταπολέμηση των ασθενειών και τη διατήρηση της υγεία του οργανισμού. Σύμφωνα πάντα με έρευνες, η γύρη μελισσών αναστέλλει φυσικά τις αλλεργικές αντιδράσεις. Παράλληλα, έχει αντιμικροβιακές, αντιμυκητιασικές και αντιικές ιδιότητες, οι οποίες θα μπορούσαν να βοηθήσουν στην εξόντωση βακτηρίων και ιών, όπως ο σταφυλόκοκκος, ο οποίος μπορεί να προκαλέσει τροφική δηλητηρίαση.

Μειώνει το άγχος

Η γύρη μελισσών μπορεί να αυξήσει τη ροή του αίματος στο νευρικό σύστημα και με αυτό τον τρόπο να βοηθήσει στη μείωση του στρες. Είναι επίσης αποτελεσματική για την κούραση, αφού 1 μόνο κουταλάκι μας γεμίζει με ενέργεια.

Τρόποι κατανάλωσης

Προμηθευτείτε τη γύρη από αξιόπιστο κατάστημα ή απευθείας από τον μελισσοκόμο. Βεβαιωθείτε ότι είναι απαλλαγμένη από παρασιτοκτόνα και ότι οι αποικίες των μελισσών δεν υποβάλλονται σε χημικές διεργασίες.

Ο πιο συνηθισμένος τρόπος χρήσης είναι 1 κουταλάκι μετά το κυρίως γεύμα, όμως μπορεί να αλεστεί και να αναμειχθεί με άλλες τροφές. Συνδυάστε με μέλι, τυρί cottage ή γιαούρτι.

Διατίθεται συνήθως σε μορφή κόκκων οι οποίοι μπορούν να προστεθούν στο γιαούρτι και τα δημητριακά.

Επιπλέον, μπορείτε να την προσθέσετε σε ζεστό νερό για δύο με τρεις ώρες έως ότου απελευθερωθούν όλα τα θρεπτικά συστατικά και να το πιείτε.

Συνιστώμενη ημερήσια δόση

Αν θέλετε να ενισχύσετε τη διατροφή σας με θρεπτικά συστατικά και να καταπολεμήσετε το άγχος ή κάποια ασθένεια, μπορείτε να καταναλώσετε:

• Ενήλικες: 1 κουταλιά την ημέρα.
• Παιδιά: 1 κουταλάκι του γλυκού ανά ημέρα.

Προφυλάξεις – Παρενέργειες

Τα τελευταία χρόνια χρησιμοποιούμε τη γύρη ως συμπλήρωμα διατροφής για την καταπολέμηση της κόπωσης, της κατάθλιψης και πολλών άλλων δυσάρεστων καταστάσεων.

Η πρόσληψη της θεωρείται ασφαλής όταν λαμβάνεται για μικρό χρονικό διάστημα (περίπου 2 μήνες).

Αρκετοί αλλεργιολόγοι αναφέρουν πως οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες της γύρης περιλαμβάνουν φτέρνισμα, βήχα, ρινική συμφόρηση και στομαχικές διαταραχές. Σε ακραίες περιπτώσεις μπορεί να εκδηλώσει αναφυλαξία, μια σοβαρή και αιφνίδια αλλεργική αντίδραση που μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνες για τη ζωή καταστάσεις.

Δεν πρέπει να καταναλώνεται από αλλεργικά άτομα, χωρίς να ζητηθεί η εκτίμηση αλλεργιολόγου, ούτε από άτομα που εκδηλώνουν σοβαρά αλλεργικά συμπτώματα στο συγκεκριμένο προϊόν.

Εγκυμοσύνη και γαλουχία

Οι επιδράσεις της γύρης μέλισσών σε έγκυες και θηλάζουσες δεν έχουν μελετηθεί. Αν και μπορεί να θεωρηθεί ιδιαίτερα ευεργετική σε αυτές τις ομάδες, εφόσον δεν υπάρχουν επιστημονικά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο, καλό θα είναι οι γυναίκες που θηλάζουν ή είναι έγκυες, να μείνουν στην ασφαλή πλευρά.

Συμπερασματικά για τη γύρη

Συνοπτικά, η γύρη μελισσών είναι μια εξαιρετικά ισχυρή τροφή με αντιικές, αντιβακτηριακές και αντιμυκητιακές ιδιότητες που μπορούν να μειώσουν τις φλεγμονές, να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό σύστημα και πολλά ακόμη. Για τον λόγο αυτό, αξίζει να την ενσωματώσετε στην καθημερινή σας διατροφή.

Αν η μέλισσα εξαφανιστεί από τη Γη, τότε θα έμεναν στον άνθρωπο μόνο 4 χρόνια ζωής!
Η φράση αποδίδεται στον Αϊνστάιν.

Και μην ξεχνάτε… Η γύρη των μελισσών δεν θεραπεύει. Με τη σωστή διατροφή ενισχύεται η καλή λειτουργία του οργανισμού, βελτιώνεται το ανοσοποιητικό σύστημα και αυτό συμβάλλει στη «θεραπεία» του σώματος.

πηγή: www.votanonkipos.gr